Hout stoken en het milieu beschermen: er zijn mensen die stellen dat deze twee zaken niet samengaan. Onterecht! De houtkachel is namelijk een uitstekend milieuvriendelijk alternatief voor de centrale verwarming. Tenminste, als je op de juiste manier stookt in een haard die voldoet aan de emissienormen. Dus leer over ‘verstandig’ stoken en doe die haard van vijftien jaar of ouder de deur uit.
Een verbod op houtkachels – waar in de media nogal eens over gespeculeerd wordt – komt er niet. Echt niet. Sterker nog: houtverbranding wordt in heel Europa beschouwd als bron van hernieuwbare energie. Als schone en onuitputtelijke energiebron die het leefmilieu niet schaadt. Niet zo vreemd ook, want moderne houthaarden hebben zo’n vernuftig verbrandingssysteem dat zij nauwelijks schadelijke stoffen uitstoten.
Dit is onderkend. Op 15 januari werd bekend gemaakt dat Staatssecretaris Van Veldhoven vanaf 2020 strengere eisen gaat stellen aan de uitstoot van schadelijke stoffen en mensen met zo’n kachel waarschuwen als het ongeschikt weer is om te stoken.
Alles begint natuurlijk bij een goede haard. Er zijn strenge milieueisen waar steeds meer fabrikanten aan dienen te voldoen. Eén van die eisen is de Ecodesign-regeling voor houtkachels en -haarden. Officieel geldt deze Europese regeling pas vanaf 2022, maar de meeste fabrikanten houden zich er nu al aan. Ook Barbas Bellfires.
Met de uitspraak van staatssecretaris Van Veldhoven wordt deze regeling versneld ingevoerd. Per 1 januari 2020 mogen er alleen nog maar kachels worden verkocht die aan de nieuwe normen voldoen.
Wij zijn hier blij mee, zoals gezegd, onze kachels voldoen al aan Ecodesign. De uitstoot van fijnstof bij nieuwe haarden is minstens honderd keer minder dan bij openhaarden. Oftewel: één ouderwetse openhaard stoot hetzelfde uit als honderd moderne houtkachels bij elkaar.
Het effect van houtverbranding op het milieu is ook afhankelijk van ons: de stokers. Als hout te weinig zuurstof krijgt voor de verbranding, ontstaan gassen en stoffen die niet volledig zijn geoxideerd (verbrand). Denk dan aan koolmonoxide of fijnstof. Fijnstof bestaat uit zeer kleine deeltjes, niet groter dan één honderdste millimeter, die weer bestaan uit een mengsel van zouten, mineralen en teren. Vooral de teren zijn schadelijk voor de gezondheid, en de uitstoot hiervan vermindert flink als je verstandig stookt. Tijd voor een lesje verantwoord hout stoken dus. Vandaar dat wij regelmatig stookcursussen geven.
Goed stookhout is de basis van elk goed vuur. De meest gebruikte houtsoort voor de haard is eikenhout. Een elastische en harde houtsoort die makkelijk te verkrijgen is, bijvoorbeeld bij bouwmarkten. Andere geschikte houtsoorten zijn berken-, elzen-, essen- en beukenhout. Houtbriketten zonder bindmiddelen zijn ook prima voor in de haard. Belangrijkste voorwaarde is dat het hout goed droog is en zo’n anderhalf tot twee jaar heeft gedroogd in de buitenlucht. Gebruik nooit hout dat geverfd, gelakt of verduurzaamd is. Bij verbranding komen dan schadelijke stoffen vrij. Slecht voor het milieu én voor onze gezondheid. Hetzelfde geldt voor afval, sloophout en spaanplaat. Samengevat: verbrand niets anders dan schoon stookhout!
Hout stoken is leuk om te doen, maar ook serious business. We zetten acht tips voor verantwoord stoken op een rij:
1. Zorg dat je haard het juiste vermogen heeft voor de ruimte die je wilt verwarmen.
2. Laat eens per jaar de schoorsteen vegen door een erkend vakbedrijf.
3. Stook niet bij windstil of mistig weer.
4. Plaats minimaal vier stammen stookhout op de bodem, leg daarop losse houtjes en aanmaakblokjes, en steek die aan. Stapel het hout losjes, zodat de lucht er goed bij kan.
5. Zorg voor volledige luchttoevoer.
6. Wordt het binnen te warm met de houtkachel aan? Verminder de houttoevoer, laat de intensiteit van het vuur verminderen en verminder de beluchting van de haard. Schuif in ieder geval nooit de luchttoevoerklep helemaal dicht.
7. Controleer of je goed stookt. Een goed vuur herken je aan gele en oranje kleuren met paarse en blauwe puntjes, en aan de gelijkmatige vlammen. Ook zie je bijna geen rook uit de schoorsteen komen.
8. Laat een houtvuur vanzelf uitbranden zonder de regelschuif dicht te doen.
